Hoewel de zorgsector uitermate belangrijk is voor onze samenleving, het redt immers levens, worden steeds meer ziekenhuizen er van bewust hoe groot hun ecologische voetafdruk is. Ze vragen zich dan ook steeds vaker af hoe ook de planeet geholpen kan worden, terwijl wij als mens herstellen. Drie Amsterdamse ziekenhuizen hebben de handen ineen geslagen om met dit vraagstuk te beginnen.
De CO2-uitstoot van de zorgsector
Om een vergelijking te geven; de zorgsector in ons land is verantwoordelijk voor 7 procent van de CO2-uitstoot. Dit ligt gelijk aan de vervuiling vanuit de luchtvaart. Het hoge percentage komt vooral door de vele wegwerpartikelen die in ziekenhuizen worden gebruikt. Eén van de grote boosdoeners zijn plastic wegwerpjassen, waarvan er jaarlijks ruim 15 miljoen worden gebruikt. Dit komt neer op zo’n 8,25 kiloton CO2-uitstoot per jaar. Dat zijn ruim 21 vluchten van Amsterdam naar Parijs.
Medisch Coördinator Nicole Hunfeld geeft aan dat het vervuilende karakter van de zorgsector ‘door de zorg zelf komt’. Dit komt doordat grote ziekenhuizen nog niet zijn overgezet naar groene stroom, maar ook door de wegwerpcultuur die gebruikelijk is binnen deze ziekenhuizen. En dat is tegenstrijdig, vindt Hunfeld. Want door de grote CO2-uitstoot van ziekenhuizen zorg je er uiteindelijk voor dat meer mensen gezondheidsklachten krijgen, iets wat de zorgsector juist probeert te voorkomen.
Waterafstotend alternatief?
Een consortium van Amsterdamse zorginstellingen wil daar verandering in brengen. Plastic wegwerpjassen moeten worden vervangen door duurzamere katoenen jassen. Vele designs zijn onder de loep gelegd en er is op het moment een waterafstotend alternatief gevonden.
Ruim 2.500 katoenen jassen zijn al in gebruik. In plaats van ze direct weg te gooien, kunnen deze jassen 80 keer gewassen worden en zo hergebruikt worden. De zorginstellingen zijn van plan om jaarlijks 50.000 van dit soort jassen te gaan gebruiken. Dit zou een stap in de goede richting zijn om de zorgsector te verduurzamen, want het zou een besparing van ruim 5 miljoen plastic jassen en 1,65 ton CO2-uitstoot opleveren.
Kostprijs van een duurzamere zorgsector
Geld is één van de meest belangrijke redenen waarom ziekenhuizen nog niet in volle teugen aan het vergroenen zijn. Een plastic wegwerpjas kan je al aanschaffen voor 55 cent. De kosten van een herbruikbare katoenen jas liggen een stukje hoger. Maar als we kijken naar de impact die het heeft op de maatschappij, dan zijn plastic jassen uiteindelijk veel duurder. Hier betaal je ruim 40 cent per keer, terwijl de katoenen jas 17 cent per keer oplevert door zijn lagere CO2-uitstoot en het creëren van werkgelegenheid.
Vanaf 2025 moet de zorgsector verduurzamen
Herbruikbare medische jassen is een goede eerste stap. Maar er is nog een lange weg te gaan voor ziekenhuizen. Echter, zit er steeds meer druk achter om te verduurzamen. Vanaf 2025 moeten financiers in de zorgsector zich houden aan het Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) van de EU. Dit houdt in dat eigen emissies gerapporteerd moeten worden, maar ook emissies die ergens anders in de keten plaatsvinden. Dit heet indirecte emissies. Als ziekenhuizen herbruikbare jassen als norm gaan nemen hoeven zorg financiers dus minder emissies te rapporteren. Op deze manier kunnen we stap voor stap ook de planeet gaan helpen en niet alleen mensen.
Meer weten over de ecologische voetafdruk van Nederland?