In 2017 was het aandeel van havermelk nog 9 procent. Drie jaar later, in 2020 was dat al 34 procent. Hiermee haalde het zuivelalternatief soja, amandel, kokos, en rijst in. Vooral de havermelk van Oatly is erg geliefd: zowel de klassieke Oatly Havermelk als de Oatly Barista. Plantaardige alternatieven voor koemelk zijn duurzamer, doen minder beroep op kostbaar land, veroorzaken maar weinig tot geen uitstoot én zijn dierenleedvrij. Maar is het ook gezond? In dit blog nemen we de twee populairste zuivel alternatieven en hun gezondheid onder de loep.
Het klassieke zuivelalternatief: Alpro soja melk
Wanneer men denkt aan een alternatief voor koemelk, is soja melk vaak het eerste wat te binnen schiet. De drank dateert uit circa 164 voor Christus en werd als eerst gemaakt in het oude China. Het recept is simpel. De traditionele sojamelk wordt gemaakt van een stabiele emulsie van olie, water en proteïne. Eigenlijk is het niet meer dan een waterextract uit sojabonen. Toch is dat iets anders dan hoe wij de drank vandaag de dag kennen. De sojamelk in de supermarkt wordt namelijk vaak verrijkt met calcium en vitamine B12, beide zijn voedingsstoffen die je normaal uit koemelk haalt. Er worden ook regelmatig zoetstoffen of suikers toegevoegd. De schappen liggen vol met Alpro sojamelk met smaakjes, van vanille, tot aardbei of banaan. Op het etiket wordt aangegeven hoeveel suiker er in een pak zit. Voor een gezond melkalternatief, houd dan rekening met maximaal 6 gram suiker per 100ml. Het gezondste is dan ook om te kiezen voor de ongezoete variant van Alpro sojamelk.
In de afgelopen jaren ontstond er een debat of sojamelk wel echt zo duurzaam is. Dit in verband met de grote hoeveelheden Amazonewoud dat gekapt wordt voor soja plantages. Lees in ons artikel Soja mysterie ontrafeld hoe dat echt zit.
Nieuw en hip: Oatly havermelk
De Oatly havermelk is helemaal hot en happening. Het aandeel havermelk dat wordt verkocht overstijgt inmiddels dat van soja melk, en dat maakt havermelk momenteel het populairste koemelk alternatief uit het supermarktschap. Vooral Oatly havermelk is een bekende. De barista variant van deze drank is niet meer aan te slepen. Waarschijnlijk heb je ze weleens gezien: de grijze pakken Oatly Barista Havermelk, speciaal voor in de koffie. In veel supermarkten waren vorig jaar de schappen wekenlang leeg en ook horecazaken hebben moeite om aan het product te komen. De producent kan de grote vraag niet bijbenen. Maar hoe gezond is dit product eigenlijk?
Goede deal: 6x Oatly Haver Barista voor 4 per stuk!
Havermelk is rijk aan zowel macro- als micronutriënten. De drank bevat 2 gram vezels en vitamine A, B12, D, calcium, ijzer en kalium. De B-vitamines zitten oorspronkelijk in haver. De rest van de vitamine is aan het product toegevoegd. Ten opzichte van koemelk, zit er wel minder eiwit in Oatly havermelk. Als we kijken naar duurzaamheid, scoort havermelk even goed als soja melk. De voordelen zitten hem erin dat er minder land en (drink)water nodig is voor de productie. Bovendien zit er vrijwel geen CO2-uitstoot aan de drank verbonden.
Conclusie: welke drank is nou het meest gezond?
Welke drank nou het meest gezond is, hangt deels af van jouw eigen dieetwensen. Zo bevat havermelk bijvoorbeeld meer koolhydraten dan koemelk. En is sojamelk rijker aan eiwitten. Beide dranken zijn verrijkt met voedingsstoffen die we ook in koemelk terugvinden, zoals bijvoorbeeld calcium en B12.
Wil jij meer leren over duurzaamheid in de voedingsindustrie? In ons artikel Deze 5 documentaires over klimaatverandering moet je gezien hebben lees je aantal goede tips voor documentaires over duurzaamheid.