Van 7 tot en met 18 november 2022 vond de jaarlijkse Klimaattop (COP27) van de Verenigde Naties plaats. Dit jaar in Sharm-el-Sheikh, Egypte. De conferentie is alweer de 27ste Conference of the Parties in het kader van het Klimaatverdrag (UNFCCC). Vandaar de naam COP27. In 2021 werd de laatste grote klimaatconferentie georganiseerd: COP26 in Glasgow. Onder meer de financiering van de kosten van het tegengaan van klimaatverandering was een belangrijk onderwerp dit jaar.
Wat gebeurde er dit jaar tijdens de klimaatconferentie? Tot welke nieuwe akkoorden zijn de landen gekomen? En hoe gaan de lidstaten van de Verenigde Naties ervoor zorgen dat we de opwarming van de aarde beperken tot die cruciale 1,5 graden? In dit artikel bespreken wij weke concrete afspraken er zijn gemaakt tijdens deze 27ste klimaattop.
Klimaattop COP27 afgelopen
Sinds 1995 organiseren de Verenigde Naties een jaarlijkse klimaatconferentie. Dit jaar vond de 27e klimaatconferentie van de Verenigde Naties (COP27) plaats. Op zondagochtend de 18e werd deze na enige uitloop officieel beëindig. Op de klimaattop in Egypte werd voor bijna twee weken lang gesproken over de gevolgen van de opwarming van de aarde en hoe deze in te perken. De aanwezigen bestonden behalve de delegaties en ministeries van bijna 200 landen uit verschillende milieuorganisaties, lobbyisten en activisten. Zij kwamen samen om dagenlang te onderhandelen over de gang van zaken en het toekomstperspectief omtrent klimaat. Er waren dit jaar twee belangrijke onderwerpen: hoe we de opwarming van de aarde kunnen beperken én wie er moet opdraaien voor de klimaatschade.
Klimaatschade armere landen
Zo zijn waren er bijvoorbeeld veel ontwikkelingslanden aanwezig die meer meer financiële steun willen krijgen om klimaatproblematiek op te lossen. Zij stellen dat zeker een deel van de klimaatproblematiek wordt veroorzaakt door rijke landen. Dat terwijl juist in ontwikkelingslanden de gevolgen nu zichtbaarder en voelbaarder zijn. Twee derde van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen komt dan ook voor rekening van Europa, de VS, Japan, Canada en China. Dit onderwerp stond dit jaar voor het eerst op de agenda. Er is dan ook eindelijk een akkoord bereikt over het betalen van deze ‘klimaatschade’. Middels een fonds zullen de landen verantwoordelijk voor de uitstoot de ontwikkelingslanden gaan compenseren.
Een historisch akkoord, want nooit eerder konden de landen tot zo’n baanbrekende beslissing komen. Ondanks dat de ontwikkelingslanden hier al bijna 30 jaar aandacht voor vragen. Wel staat er in de voorlopige overeengekomen tekst dat landen niet wettelijk aansprakelijk kunnen worden gesteld voor betalingen. Hoe het het ‘klimaatschade akkoord’ er precies uit komt te zien, is dus nog maar de vraag.
Geen nieuwe afspraken
Toch werd er naast deze nieuwe afspraak, niet veel nieuws meer afgesproken tijdens de Klimaattop van dit jaar. Zo zijn er bijvoorbeeld geen extra maatregelen afgesproken om de opwarming van de aarde te beperken. Eurocommissaris Frans Timmermans, die de Europese delegatie leidde, laat weten dat hij teleurgesteld is in de Klimaattop. “We zijn tekortgeschoten” zei hij tijdens de afsluiting van de conferentie op zondag 18 november. Ook VN-chef Guterres zei: “Onze planeet bevindt zich nog steeds op de Eerste Hulp. We moeten de uitstoot nu drastisch verminderen en dit is een probleem dat deze conferentie niet heeft aangepakt.”
Tijdens de conferentie werden er verschillende oproepen om fossiele brandstoffen uit te bannen geblokkeerd door olieproducerende landen. Ook hadden sommige delegaties moeite met de voorstellen omtrent het tempo van de decarbonisatie. Veel landen wezen ook naar de energiecrisis als gevolg van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne.
Slot akkoord
Het slotakkoord van Klimaattop COP27 werd uiteindelijk zondagochtend om 4.15 in Sharm-el-Sheikh bereikt. Zo’n anderhalve dag nadat de top eigenlijk afgelopen zou zijn. Naast dat er één historisch akkoord is gevormd, zijn er verder geen nieuwe afspraken gemaakt omtrent bijvoorbeeld fossiele brandstoffen of de opwarming van de aarde. Net als vorig jaar, is het wederom niet gelukt concrete afspraken vast te leggen in de slotverklaring. Wel staat er dat landen tot eind 2023 de tijd hebben om hun klimaatdoelen bij te stellen om de afspraken van het Klimaatakkoord van Parijs te halen. De afspraak om de klimaatdoelen binnen een jaar aan te scherpen, stond ook in de slottekst van Glasgow-overeenkomst vorig jaar. Maar toen hebben de meeste landen zich daar niet aan gehouden.
Wil je meer lezen over klimaat en politiek? Lees dan Nu officieel: emissievrije nieuwe auto’s in 2035