Joe Biden’s recente keuze voor de Californische senator Kamala Harris als zijn vicepresidentskandidaat lijkt zijn klimaatthema nog meer gewicht te geven. Harris staat namelijk bekend om haar actievoering voor klimaatrechtvaardigheid. Ook is ze de eerste Zwarte en Indiaas-Amerikaanse vrouw om zo’n centrale positie te bekleden binnen de verkiezingen. Milieuactivisten zijn – zij het met enige twijfel – blij met de verkiezing van Harris als vicepresidentskandidaat. Ze zien het als een teken dat klimaatactie centraal gaat staan in de democratische campagne voor het presidentschap.
De Amerikaanse presidentsverkiezing van 2021 is een klimaatverkiezing. Ten eerste bepaalt de verkiezingsuitslag voor de komende vier jaar de koers van één van de meest vervuilende landen ter wereld. Dit in een context waarin er nog maar 10 jaar op te teller staat om de overleving van de mensheid op planeet aarde te kunnen waarborgen.
Ten tweede staan de twee presidentiële kandidaten, Democraat Joe Biden en Republikein Donald Trump, ook nog eens lijnrecht tegenover elkaar wat betreft hun klimaatpolitiek. Zo lanceerde Biden afgelopen maand een klimaatactieplan ter waarde van 2 biljoen dollar, terwijl Donald Trump nog altijd vol inzet op de fossiele brandstofindustrie.
Kamala Harris voor klimaatrechtvaardigheid
“In choosing Kamala Harris as his running mate, Democratic presidential nominee Joe Biden put a spotlight on two key elements of his climate policy: environmental justice for minority communities and accountability for the oil and gas industry,” schrijft Inside Climate News. Harris, die eerder vorig jaar nog zelf voor het democratisch presidentschap meedong, is bekend onder zowel politici als activisten als een voorstander van klimaatactie.
In haar eigen presidentiële campagne zat dan ook een klimaatplan van 10 biljoen dollar inbegrepen, samen met een plan voor netto nul uitstoot van broeikasgassen voor 2045. Harris pleitte ook voor het verbieden van fracking, federale actie tegen de fossiele industrie, en een CO2-heffing waarvan een deel van de winst direct naar huishoudens zou gaan.
De klimaatcrisis vergroot sociale ongelijkheden uit
Dat laatste actiepunt is vooral tekenend voor Harris klimaatpolitiek. Een politiek die nauw samenhangt met wat ook wel klimaatrechtvaardigheid wordt genoemd. Dit is een overtuiging waarbij bij de overgang naar een duurzame wereld er rekening moet worden gehouden moet worden met sociale ongelijkheden. En vooral hoe de klimaatcrisis deze uitvergroot. Zo is Harris zowel in haar loopbaan als advocaat als in haar latere loopbaan als politicus opgestaan voor de rechten van wijken met lage inkomens tegenover fossiele brandstofgiganten.
De Green New Deal en de Climate Equity Act
Harris is bovendien origineel cosponsor van de Green New Deal, een set aan maatregelen opgesteld door onder andere NYC congreslid Alexandria Ocasio-Cortez die erop gericht zijn om zowel de klimaatcrisis als sociale en economische ongelijkheid in de V.S. aan te pakken.
Exact zes dagen voor Harris werd verkozen als de democratische vicepresidentskandidaat tekende ze bovendien nog de Climate Equity Act. Dit is een verlenging van de Green New Deal die het Witte Huis ertoe verplicht stelt om zogeheten frontline communities (gemeenschappen die een grote impact ondervinden van de klimaatcrisis) te betrekken in wetsvoorstellen tegen klimaatverandering.
“Ms. Harris is onderdeel van een nieuwe generatie leiders die begrijpt dat om werkelijk effectief te zijn in onze aanpak van de klimaatcrisis, we mensen moeten betrekken in het proces”, zegt Mr. Ali, vicepresident van klimaatrechtvaardigheid bij de National Wildlife Foundation, tegen de New York Times.
Kritiek en onduidelijkheid
Toen Kamala Harris in December 2019 uit de race viel om het presidentschap, werd er gespeculeerd dat haar politieke ideologie en daarmee haar standpunten te onduidelijk waren voor de Amerikaanse kiezer. Ook nu lijkt er nog veel onduidelijkheid te zijn over waar Harris’ prioriteiten liggen.
Kiezers uit de progressieve hoek maken zich zorgen om kwesties die draaien om sociale rechtvaardigheid, vooral met betrekking tot de recente activiteiten van de Black Lives Matter beweging. Hierbij verwijzen ze vooral naar haar achtergrond als strenge advocaat in Californië, een staat waar het percentage Afro-Amerikanen in de gevangenis vijf keer zo hoog is als het percentage Afro-Amerikanen in de totale bevolking. Het feit dat ze mee heeft gewerkt aan een wetsvoorstel om het gebruik van wurggrepen door politieagenten te verbieden heeft iets geholpen, maar het vertrouwen is nog niet daar.
Scepticisme rondom Kamala Harris’ belangen
Daarnaast is er een publieke discussie over hoe belangrijk klimaatverandering in werkelijkheid is voor Harris. De vraag lijkt te zijn in tot hoeverre Harris klimaatactie ziet als onderdeel van haar strijd tegen sociaal onrecht en in tot hoeverre ze de ecologische degradatie op de agenda heeft staan. “Ik denk niet dat het klimaat haar wakker doet schrikken om 3 uur ’s nachts,” zegt R.L. Miller, een kennis van Harris en oprichter van de uit Californië afkomstige milieugroepering Climate Hawks Votes tegen Bloomberg Green.
Klimaatactie zou niet vanaf het begin van Harris’ presidentscampagne een speerpunt zijn geweest, en het aanklagen van grote oliebedrijven is in de progressieve en democratische Californische context misschien niet zo revolutionair als het lijkt. Bovendien verliet Harris eerder nog haar positie in het Environment and Public Works Committee van het Californische senaat om bij het Judiciary Committee te gaan werken.
Miller ziet Harris hoe dan ook als een geschikte vicepresidentskandidaat voor de Democraten: Iemand met een actieve maar weloverwogen positie tegenover het klimaat, met een nadruk op gelijkwaardigheid. “Een van de centrale aspecten van de Green New Deal is gelijkwaardigheid voor iedereen. Kamala is erg standvastig wat dat betreft,” aldus Miller.
Wil je meer lezen over politiek en het klimaat? Lees dan hier verder.