Op 9 februari tekenden Staatssecretaris Van Veldhoven (Infrastructuur en Waterstaat), gemeenten en vervoerspartijen de uitvoeringsagenda stadlogistiek. Dat betekent dat steden door heel Nederland een zero-emissiezone invoeren. Binnen deze zones mogen busjes en vrachtwagens enkel nog op een schone manier rondrijden: geen uitlaatgassen meer dus. In plaats daarvan zullen ondernemers met schoon vervoer de stad moeten bevoorraden. Voor de vervanging van de bestelbusjes en vrachtwagens kunnen de ondernemers een subsidie aanvragen.

Nederland transportland op zijn best

Door de zero-emissiezones in te voeren, hoopt Staatssecretaris Van Veldhoven de uitstoot van schadelijke gassen en fijnstof tegen te gaan. Het plan heeft als uiteindelijke doel om de steden weer gezonder te maken. Een schonere stad is voor iedereen fijner om in te wonen en werken. “Nu we meer thuis zijn valt op hoeveel bestelbusjes en vrachtwagens er rondrijden in de steden”, vertelt Staatssecretaris Van Veldhoven. “De afspraken die we vandaag maken zorgen ervoor dat het vanzelfsprekend wordt dat over een aantal jaar in de stad de schappen vol liggen, het afval wordt opgehaald en je pakje er op tijd aankomt, maar dan zonder uitlaatgassen en CO2-uitstoot. Ik vind het heel mooi om hier samen met steden en de transportsector in op te trekken. Dit is Nederland transportland op zijn best.”

Camper Van Electric Hookup. Electricity Connection on the Camping Spot. Rving Theme.

Minimaal veertien zero-emissiezones

Onder andere Amsterdam, Maastricht, Rotterdam, Assen en Tilburg gaan de zero-emissiezones invoeren. De Tilburgse Wethouder Oscar Dusschooten vertelt: “We zetten in op een duurzame en schone stad en om dit te bereiken denkt het gemeentebestuur in kansen en mogelijkheden. Voorbeelden zijn een dekkend netwerk van laadpalen in 2025, en de ambitie om op 1 januari 2025 een zero-emissie zone in te voeren voor logistiek vervoer binnen de Ringbanen. Dit soort initiatieven is noodzakelijk voor het verbeteren van de luchtkwaliteit én ze passen goed in ons streven naar bewustwording. Want het vervoer van de toekomst moet emissieloos, duurzaam en schoon zijn.”

Als een stad zo’n zone gaat instellen, moet dit minimaal vier jaar van te voren bekend worden gemaakt. Op deze manier hebben alle ondernemers genoeg tijd om zich aan te passen. Hoeveel steden precies de zero-emissiezones gaan invoeren, is nog onbekend. Het zijn er minimaal veertien, maar naar verwachting zal dat aantal rond de zomer oplopen tot 30.

Het Klimaatakkoord

Dat aantal heeft weer te maken met het Klimaatakkoord: per 1 januari 2025 moeten minimaal 30 steden een zero-emissiezone hebben ingesteld volgens het akkoord. Vanaf dezelfde datum moeten alle bestelbusjes en vrachtwagens emissievrij hun producten afleveren in de zones. Vijf jaar later, van 2030, zijn het niet alleen de busjes en vrachtwagens die hieraan moeten voldoen, maar ook al het overige vervoer. Per 2050 wil het kabinet dat heel Nederland in essentie een zero-emissiezone is: dan mogen nergens meer auto’s met uitlaatgassen rijden. In Nederland komt ongeveer 25 procent van de uitgestoten broeikasgassen van het verkeer. Vooral in steden leidt dat tot problemen: daar is het de belangrijkste bron van luchtvervuiling die mensen direct inademen.

Young man talking on mobile phone and making delivery he sitting near van with boxes outdoors

Subsidies voor ondernemers

Hoewel de regels van de zero-emissiezones vaststaan, mogen gemeenten zelf bepalen waar de grenzen van de zones precies lopen. Bij het maken van de plannen wordt vooral goed gelet op de realisatie en praktijk. Mede daarom zijn ook partijen uit de vervoerssector nauw betrokken bij het proces: de transitie moet er niet voor zorgen dat bedrijven in de problemen komen. Om de transitie makkelijker en aantrekkelijker te maken, kunnen ondernemers al vanaf 15 maart tot 5000 euro subsidie krijgen bij aanschaf of lease van een schone bestelbus.

Wil je meer lezen over emissievrije zones in de wereld? Lees dan hier verder.