Als we de weersvoorspellingen mogen geloven, houdt het warme weer zeker voor de rest van de week nog aan. Oncomfortabel voor mensen, maar misschien nog wel erger voor dieren. Vorige zomer stierven er zo’n 163.000 dieren in de Nederlandse veehouderij aan hittestress, oftewel oververhitting van het dierenlichaam. Met de almaar hetere zomers neemt dit aantal zonder ingrijpen genadeloos toe. Dierenrechtenorganisatie Wakker Dier trekt aan de bel en heeft een petitie voor een Nationaal Hitteplan voor Dieren gestart. “Laat minister Schouten zweten!”
Het zal je vast niet ontgaan zijn: Nederland zit midden in een landelijke hittegolf. De eerste van het jaar 2020 en de 29e sinds het begin van de metingen in 1901. Weeronline voorspelde zelfs 75% kans op de eerste landelijke ‘superhittegolf’: een reeks van vijf dagen met een maximale temperatuur van boven de 30 graden waarvan drie dagen boven de 35 graden. Afgelopen zondag was de heetste 9 augustus ooit gemeten in Nederland.
Laat ons niet stikken!
Vorig jaar lanceerde de Nederlandse Dierenbescherming al de campagne “Laat ons niet stikken!” om aandacht te vragen voor het dierenleed ten gevolge van de hoge temperaturen. Net zoals Wakker Dier hamerde de Dierenbescherming op de noodzaak voor een formeel protocol voor Nederlands vee om hittestress te voorkomen en verminderen.
“De paar maatregelen, die pas vanaf 27 °Celsius genomen worden, helpen niet of onvoldoende. Zo zijn de ventilatoren die gebruikt worden vaak te klein en zitten dieren zo dicht op elkaar dat ze hun warmte niet kwijt kunnen. De hitteprotocollen, die door de overheid en de veehouderijsector zelf zijn opgesteld, schieten tekort en bevatten enkel vrijblijvende afspraken. Hierdoor kunnen transporteurs en slachthuizen niet bestraft worden als ze afspraken niet nakomen,” aldus de Dierenbescherming.
Al 110 miljoen dieren last van hittestress
In een jaar tijd is er weinig veranderd. Nog voor de start van de huidige hittegolf rapporteerde Wakker Dier dat dit jaar al 110 miljoen dieren in Nederland last hebben gehad van hittestress. Vanaf 18 tot 20 graden kan het voor zowel koeien als varkens al ontzettend heet zijn. Zonder voldoende modderbaden en/of schaduw in de wei bereikt hun lichaamstemperatuur gevaarlijke hoogtes.
Kippen hebben, overigens net als varkens, geen zweetklieren, en vooral de plofkippen hebben moeite met het verdragen van de hoge temperaturen vanwege hun onnatuurlijk hoge lichaamsgewicht. Om nog maar te zwijgen over veetransport op warme dagen, waar de dieren nog nauwer op elkaar zitten dan normaal. En dat allemaal zonder voldoende of enige koeling.
Monitor, meldpunt en petitie
Tijd voor actie, vond Wakker Dier. Met een speciale monitor houdt de organisatie sinds kort het risico op en het totale aantal hittestressdagen bij. Zo zijn er dit jaar in De Bilt al 25 hittestressdagen geregistreerd, en in zuidoostelijke provincies tegen de 30. Ook heeft Wakker Dier afgelopen juni een meldpunt gelanceerd waar mensen meldingen kunnen maken wanneer zij dieren met hitteproblemen zien.
“Hittestress is vooral zichtbaar in overvolle en bloedhete transportwagens waar de dieren niet aan de hitte kunnen ontsnappen, en in weilanden waar de dieren vaak geen schaduw hebben,” zei vice-voorzitter Anne Hilhorst tegen Metro. Door middel van het meldpunt hoopt Wakker Dier de problematiek zichtbaarder te maken, ook al is het leed vaak nog groter binnen de overvolle kippen- en varkenstallen stallen, buiten het zicht. “Daar is het meestal nog warmer dan buiten,” zei Hilhorst.
Nationaal Hitteplan voor Dieren
De echte oplossing, vindt Wakker Dier, moet dus van bovenaf komen. Door middel van een petitie proberen zij minister Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit ertoe te zetten met een Nationaal Hitteplan voor de Dieren te komen.
Carola Schouten, vicepremier en minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit in het kabinet-Rutte III.
In dit Hitteplan zouden regels vastgelegd worden waaraan boeren zich bij warm weer moeten houden. Denk hierbij aan verplichte schaduwplekken in de wei of vernevelaars in de stallen. De huidige regels zijn onvoldoende en bovendien te vrijblijvend. “Dieren moeten worden gevrijwaard van hittestress en dat moet in de wet worden vastgelegd,” zei persvoorlichter Martijn Lodewijkx van Wakker Dier tegen Hart van Nederland. “Zonder die druk gebeurt er te weinig”.
Wil je meer lezen over de vee-industrie? Lees dan hier verder.