In 1991 is bij een onderzoek naar de voormalige kerncentrale in Tsjernobyl een schimmel gevonden die floreerde bij radioactieve straling. Recent onderzoek van de NASA wijst uit dat de schimmel zich niet alleen aanpast aan straling, maar die straling ook blokkeert. Er wordt gespeculeerd over toepassingen in de toekomst.

Het nut van radiosynthese

In het onderzoek wordt gekeken naar een specifieke stof die wordt aangetroffen in sommige schimmels: melanine. Het is een pigment dat huid, haar en ogen hun kleur geeft. Studies hebben aangetoond dat melanine in de celwanden van sommige schimmels straling kan opnemen en omzetten in chemische energie, vergelijkbaar met hoe planten koolstofdioxide omzetten in zuurstof en glucose. Bij planten heet dit proces fotosynthese, bij deze schimmel heet het proces radiosynthese.

Samples of a tiny fungus in oranges called Phyllosticta citricarpa or black spot, it is a pest especially present in South Africa, petri dish contains residues, conceptual image

Het onderzoek van de NASA is gericht op het gebruik van de schimmel in de ruimte. De atmosfeer en het magnetische schild van de aarde beschermen ons tegen extreme straling die door het hele universum bestaat, maar in de ruimte meer dan tien keer zo sterk is als op aarde. Ruimtereizigers die lange periodes doorbrengen op plekken zoals de maan of Mars krijgen daardoor te maken met hoge niveaus van schadelijke straling. De schimmel zou in de toekomst een goede oplossing kunnen zijn voor het blokkeren van die straling in de ruimte.

De mogelijke voordelen van de schimmel uit Tsjernobyl

Een van de onderzoekers van het NASA-project, Radamés Cordero, benadrukt dat de schimmel ook reële voordelen kan hebben op aarde. Hij noemt de medische sector als voorbeeld, waar straling bij sommige behandelingen een probleem is voor zowel patiënt als behandelaar. Maar voordelen kunnen natuurlijk ook gelden voor andere praktijken waar radioactieve straling aan te pas komt. 

Het opwekken van kernenergie is een van deze praktijken. Kernafval en het risico van het lekken van straling is nog altijd het grootste nadeel van deze vorm van energie. Zou de Tsjernobyl schimmel kunnen worden ingezet bij het opruimen van kernafval en het blokkeren van straling bij het lekken? Meer onderzoek en experimenten zullen in de toekomst duidelijkheid moeten geven.

Wil je meer lezen over mogelijke toepassingen van schimmels? Lees dan hier verder.