Een (nu nog) fictief systeem waarin alle Nederlandse huishoudens een CO2-budget krijgen. Dat budget kunnen we besteden aan vliegvakanties, vleesconsumptie, energie of autorijden. Wie tekort komt, kan ‘rechten’ bijkopen. En hou je wat over? Dan kan je daaraan verdienen. Onderzoek van TNO toont aan dat Nederlanders positief tegenover dit voorstel staan. Is een persoonlijk CO2-budget onze toekomst?
Eerlijke verdeling van de lasten
Om de klimaatdoelen te halen moeten burgers bewuster omgaan met consumptie, reisgedrag en energie. Een handelssysteem waarin iedereen een eigen CO2-budget krijgt kan daarbij helpen. Het creëert bewustzijn en stimuleert groener gedrag. TNO onderzocht onder een representatieve groep Nederlander of hier steun voor was. En wat blijkt? Die is er! De enige voorwaarde is dat we de lasten eerlijk gaan verdelen. Tussen meer en minder kapitaalkrachtigen, en vooral tussen burgers en het bedrijfsleven. Onder die voorwaarde is tweederde van de bevolking voorstander van het CO2-budget.
Zo ziet het systeem eruit
In het onderzoek werd ook gemeten welke vorm van het systeem een voorkeur zou hebben. Burgers vinden een eerlijk systeem het belangrijkste, dan zijn ze bereid mee te doen. In zo’n soort systeem krijgt ieder huishouden jaarlijks een hoeveelheid gratis ‘uitstootrechten’, deze kunnen burgers besteden aan energie in huis, vervoer (auto en vliegen) en vlees. Belangrijk is dat huishoudens zelf kunnen kiezen hoe ze die besteden. Wie CO2-zuinig leeft, houdt rechten over die verkocht kunnen worden. Wie vaker wil vliegen, zou mogelijk moeten bijkopen. Of bijvoorbeeld minder vlees eten ter compensatie.
Is het uitvoerbaar?
Leefstijlverandering is een cruciaal element dat ons moet gaan helpen bij het terugdringen van de CO2-uitstoot. Per 2030 moet volgens het Klimaatakkoord 49 procent CO2-reductie zijn gerealiseerd. In dit (fictieve) systeem zou dat betekenen dat tot 2030 huishoudens (van 2,2 personen) 5,5 ton CO2 per jaar te besteden hebben. Nu besteed een gemiddeld huishouden jaarlijks al 7,5 ton aan energie en daarboven op nog eens 12,5 ton aan voeding en kleding. Bovendien moet vanaf 2030 elk jaar het CO2-budget worden gekort om te kunnen voldoen aan de doelstelling van 2050, waarin het land klimaatneutraal moet zijn. Hoewel de meeste Nederlanders hier positief tegenover staan, is er een enorm uitvoeringsvraagstuk. “Komt er een CO2-politie die gaat kijken of ik al over mijn budget ben? Een sympathiek, maar onuitvoerbaar idee”, aldus hoogleraar duurzaam ondernemen Jan Jonker van de Radboud Universiteit.
Wil je meer lezen over duurzame gedragsverandering? Lees dan hier verder.