Het was voor velen geen verrassing dat Joaquin Phoenix, bekend van zijn rol in de Joker, gisteren de Oscar voor beste mannelijke acteur binnen sleepte. De bioscoop sensatie is dit award seizoen continu in de prijzen gevallen, bij zowel de Golden Globes als de SAG awards, BAFTA’s en Critic’s Choice Awards. Wat daarentegen wel als een verrassing kwam, was Phoenix’ progressieve speech over gender ongelijkheid, LHBTI+ rechten, racisme en bovenal zijn kritiek op de manier waarop de mensheid met natuur en dier omgaat.
De 45-jarige acteur wilde met zijn speech graag een “voice voor de voiceless” zijn. Aan het begin van zijn speech benadrukt hij hoe verbonden de problemen zijn waar de mensheid vandaag de dag mee te maken heeft, of die nou van politieke, sociale of biologische aard zijn: “We hebben het over hetzelfde gevecht tegen onrecht. We hebben het over het gevecht tegen de overtuiging dat één natie, één volk, één ras, één geslacht, één soort, het recht heeft om de ander te domineren en controleren met straffeloosheid.”
Vervolgens spreekt Phoenix over hoe de mens de aarde en haar dieren domineert. Hij gebruikt hierbij het voorbeeld van onze zuivelindustrie, en hoe we pasgeboren kalveren weghalen bij hun moeders, zodat wij de moedermelk bij onze koffie kunnen drinken. Maar Phoenix’ speech is bovenal een oproep om het hele systeem waarin wij leven, een systeem dat uitputtend is voor de natuur en voor vele groepen mensen en dieren, compleet om te gooien. “We zijn bang voor het idee van persoonlijke verandering, omdat we denken dat we offers moeten maken; dat we iets moeten opgeven. Maar mensen zijn op hun best zo creatief en inventief, en we kunnen systemen van veranderen creëren, ontwikkelen en invoeren die bevorderlijk zullen zijn voor alle betekenisvolle wezens op aarde en het milieu.”
Alhoewel dit Phoenix’ eerste Oscar is, is dit niet de eerste keer dat Phoenix met een progressieve agenda naar buiten treedt. Zo gaf hij bij de BAFTAs een speech over systematisch racisme en het witte, mannelijke karakter van de meeste award shows en was hij een belangrijke push achter het veganistische menu van de Golden Globes. Phoenix is al vegan sinds zijn vierde, een beslissing die hij destijds samen met zijn inmiddels overleden broer River Phoenix had gemaakt. Joaquin eindigde zijn speech dan ook erg emotioneel met een citaat van toen zijn broer 17 jaar oud was. “Ren naar de redding met liefde en vrede zal volgen”.