Facebook start een proef in het Verenigd Koninkrijk waarbij ze alle desinformatie over het klimaat die verspreid wordt op het socialmediaplatform gaan labelen als nepnieuws. Zo hoopt het platform wetenschappelijke informatie toegankelijker te maken en de snelle verspreiding van nepnieuws tegen te gaan.
Toename in de verspreiding van fake news
In de laatste jaren is de wereldwijde verspreiding van nepnieuws flink toegenomen. Ook over het klimaat worden veel onwaarheden verspreid. Zo wordt er gesjoemeld met grafieken of wordt klimaatverandering een hoax genoemd. Het zijn vooral klimaatsceptici die deze desinformatie verspreiden. Ze maken gebruik van socialmediaplatformen, zoals Facebook en Twitter, om misleidende en onjuiste informatie op grote schaal en op hoge snelheid te verspreiden.
Dit gebeurt vaak met het doel om de publieke opinie te beïnvloeden. Dit is erg gevaarlijk, stelt Mediawijzer. Het democratische politieke proces is volledig gebaseerd op het verspreiden van betrouwbare informatie. Als dat wegvalt, kunnen burgers bijna onmogelijk politieke beslissingen nemen, zo valt te lezen in hun onderzoek naar nepnieuws in Nederland. Bovendien stellen ze dat nepnieuws ook onrust veroorzaakt in de maatschappij. Een belangrijke tactiek van nepnieuwsmakers is polarisatie. Door nepnieuws over het klimaat te verspreiden hopen ze mensen tegen elkaar op te zetten.
Een label voor nepnieuws
Sinds begin 2020 is Facebook zijn rol in de verspreiding van nepnieuws steeds serieuzer gaan nemen. Dit komt vooral door de Covid-19 pandemie. Sindsdien is de verspreiding van schadelijk nepnieuws op Facebook steeds meer toegenomen. Tussen maart en oktober verwijderde het platform meer dan 12 miljoen berichten met nepnieuws over corona. Ook stelde zij een verbod in voor anti-vaccinatie campagnes op Facebook en Instagram. In een nieuwe stap scherpt Facebook zijn beleid nog meer aan: nu worden ook Holocaust-ontkenningen en complottheorien, zoals QAnon verwijderd.
In het Verenigd Koninkrijk start een proef met speciale labels voor nepnieuws, om desinformatie over het klimaat tegen te houden. Deze labels gaan ze bevestigen aan de berichten die niet door de fact-check komen. De factcheck vindt plaats in een speciaal ingericht informatiecentrum. Die is opgezet in samenwerking met wetenschappers. Deze methode paste Facebook ook toe tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen, om zo manipulatie van kiezers tegen te gaan.
Informatiecentrum gewijd aan klimaat
Dit informatiecentrum bestaat al langer, en is toegankelijk voor Facebook-App gebruikers in de VS, het VK, Frankrijk, Duitsland, en binnenkort ook in Nederland. Via de browserversie van Facebook kan iedereen een kijkje nemen in het informatiecentrum. Deze lanceerde Facebook in september 2020. Het dient als een aparte plek met alleen maar feitelijke en betrouwbare informatie over de klimaatcrisis. Het werd opgesteld in samenwerking met toonaangevende klimaatorganisaties, aldus het bedrijf. Zo werkte bijvoorbeeld Nasa Climate Change, het IPCC en UN Environment Programme mee aan het opstellen van het informatiecentrum.
Klimaat- en natuurorganisaties in Nederland waren echter gematigd positief over het initiatief. Ook organisaties als Greenpeace en Friends of the Earth kwamen met vergelijkbare kritiek en spraken over ‘halve maatregelen’. Nu gebruikt Facebook hetzelfde informatiecentrum dus voor de proef in het Verenigd Koninkrijk. Alle informatie die mensen verspreiden over het klimaat, wordt nu in het informatiecentrum ‘gefactcheckt’. Klopt het niet? Dan krijgt het bericht een fake news label. Zo kunnen Facebookgebruikers makkelijker onderscheiden welke informatie wel of niet betrouwbaar is. Mocht de proef in het Verenigd Koninkrijk aanslaan, dan gaat Facebook dit beleid waarschijnlijk ook elders toepassen. Klimaatorganisaties hebben nog niet gereageerd op de aanscherping in het Verenigd Koninkrijk.
Wil je meer lezen over BigTech en klimaat? Lees dan hier verder.