El Niño, er gaat bijna meer geen dag voorbij en deze term verschijnt wel in een nieuwsbericht, vooral als het over klimaatverandering gaat. In het kort is El Niño een natuurlijk fenomeen dat een aanzienlijke invloed heeft op het wereldwijde klimaatsysteem. In dit artikel leggen we uit wat El Niño is en hoe het verband houdt met de opwarming van de aarde.
Wat is El Niño?
El Niño is oorspronkelijk ontstaan als de term die de sterke opwarming van de Stille Oceaan nabij de kusten van Noord-Peru en Ecuador omschrijft. Tegenwoordig wordt deze term gebruikt om de vaak daarmee samenhangende opwarming langs de evenaar tot het midden van de Stille Oceaan te beschrijven. In dit gebied komt normaal gesproken juist koel water uit diepere oceaanlagen naar het oppervlak. Maar inmiddels waait er een sterke oostelijke wind over dit gebied, die warm water van het westen naar het oosten van de Stille Oceaan duwt. Dit resulteert in een ophoping van warm water in het westelijke deel, nabij Indonesië en Australië.
De opwarming van El Niño is inmiddels zo intens en langdurig vanwege de verzwakking van de passaatwinden boven de Stille Oceaan, wat de opwarming nog verder versterkt. Het ontstaan van El Niño wordt eigenlijk beïnvloed door twee samenhangende factoren. Allereerst de langzame opbouw van warm water langs de evenaar in de Stille Oceaan vergroot de kans op El Niño. En vervolgens wordt dit warme water omgezet in een opwarming in het oostelijke deel door perioden van westenwinden in de westelijke Stille Oceaan in het voorjaar. Deze westenwinden zijn bovendien grotendeels onvoorspelbaar. De huidige generatie weermodellen kan El Niño ongeveer een half jaar van te voren voorspellen.
Gevolgen van El Niño
El Niño heeft wereldwijde gevolgen voor het weerpatroon. Het verstoort de normale atmosferische omstandigheden en leidt vaak tot extreme weersomstandigheden, zoals zware regenval, overstromingen, droogte, hittegolven en zelfs bosbranden in verschillende delen van de wereld. Denk bijvoorbeeld aan extreme droogte in Indonesië en regenval in de Zuid-Amerikaanse woestijnen. Daarnaast beïnvloedt het ook het weer op grotere afstand in Noord- en Zuid-Amerika, Afrika en India, waar het normale weerpatroon verstoord raakt. Recentelijk is gebleken dat zelfs het weer in Europa indirect beïnvloed wordt door El Niño. In Nederland hadden we bijvoorbeeld te maken met een extreem nat voorjaar, ook dit houdt waarschijnlijk verband met temperatuurafwijkingen in Zuidoost Azië en is een vertraagd gevolg van El Niño, volgens het KNMI.
Wil je meer duurzaam nieuws lezen? Lees dan EU neemt Natuurherstelwet aan