Nederland en de strijd tegen het water. De meeste van ons associëren het een strijd uit een ver verleden. Een verleden voor de afsluitdijk, de deltawerken en een TU Delft die internationaal op de vierde plek staat op het gebied van Water Wetenschappen. Maar weinig Nederlanders herinneren zich precies hoe hard onze voorvaderen hebben moeten vechten om ons land boven water te houden. Nog minder zijn zich bewust van de gevaren die ons land op de loer liggen met de ontwikkelingen van de huidige klimaatcrisis.
Journalist en historicus Rutger Bregman, ook wel bekend van zijn TED talk over het basisinkomen en zijn nieuwste boek ‘De meeste mensen deugen’, schrijft daarom een open brief aan alle Nederlanders. ‘Het water komt’ is een herinnering en een oproep aan alle Nederlanders dat de strijd tegen het water ver van over is. Sterker nog: de grootste strijd moet misschien nog komen.
Een vergeten held
In het boek vertelt Bregman het verhaal over één van de grootste en meest vergeten helden uit ons land: Johan van Veen. Hij was een ingenieur en ambtenaar bij Rijkswaterstaat, waar hij al twintig jaar lang de watersnoodramp van 1953 voorspelde. Nuchter als alleen Nederlanders kunnen zijn, geloofde niemand hem. We vonden het paniekzaaierij. Van Veen hield voet bij stuk, en leverde het plan voor de Deltawerken op 29 januari 1953 in. Het werd zonder te worden gelezen direct opgeborgen. Totdat 48 uur later de dijken braken, en 1836 Nederlanders het leven verloren. Toen er eenmaal doden waren gevallen, werd er direct begonnen met bouwen, en verkregen Nederlanders de status als dijkenbouwers die wij vandaag de dag hebben.
De grootste verbouwing die Nederland ooit gekend heeft
Het verhaal van Johan van Veen is er eentje die Bregman ons goed in oren wil knopen. Met de klimaatcrisis en de daarbij horende stijging van de zeespiegel staan we namelijk opnieuw voor een grote opgave. Het ijs op het land en op de Zuidpool smelt sneller dan we ooit voor mogelijk hadden gehouden, en zelfs als we de opwarming van de aarde onder de 2 graden kunnen houden kan de zeespiegel in 2100 met 2 meter zijn gestegen. Dat terwijl op dit moment de Deltawerken zijn berekend op een stijging van 40 centimeter. Bijna 70% van de Nederlandse bevolking woont in overstromingsgevoelig gebied, een percentage dat met de urbanisering alleen maar toeneemt. Kortom: We hebben een probleem, een probleem dat we moeten aanpakken, dit keer vóór er doden vallen.
De oplossing, volgens Bregman? Een complete verbouwing van ons land, waaraan we zo snel mogelijk moeten beginnen: “Acht miljoen gebouwen moeten van het gas af,” schrijft Bregman. “Negen miljoen auto’s moeten op stroom of waterstof gaan rijden, het elektriciteitsnet moet minstens drie keer zo zwaar worden, een kwart van de Noordzee moet worden volgebouwd met windmolens, 75 miljoen zonnepanelen moeten worden aangesloten, 100.000 hectare bos moet worden aangeplant, en we hebben tig technologieën nodig die nog niet eens zijn uitgevonden”. Een grote investering is het zeker. Maar het is alle hens aan dek. Als we ons land willen behouden, als we de randstad niet onder water willen laten lopen, als we willen dat onze kinderen nog op Hollandse bodem kunnen leven, dan moeten de de strijd tegen het water nieuw leven inblazen.
In samenwerking met de Postcode Loterij kan De Correspondent, het media-platform waar Bregman voornamelijk voor schrijft, het werk gratis aanbieden. Via deze link kan je het boek gratis bestellen, downloaden als Ebook, online lezen, of luisteren via jouw favoriete podcast app.