Echt vlees – gemaakt uit dierlijke cellen – waar geen dieren voor zijn geslacht. Dat is kweekvlees. Al jaren lang werken talloze Nederlandse bedrijven aan deze nieuwe technologie. Verschillende laboratoria in Nederland zetten zich er dagelijks voor in om kweekvlees een realiteit te maken. Om dat te realiseren is onlangs ruim 60 miljoen euro vrijgemaakt door de Nederlandse overheid. Maar hoe werkt kweekvlees nou precies? En wanneer kunnen we deze producten in de supermarkt verwachten?
60 miljoen voor kweekvlees
In april van 2022 heeft de Nederlandse regering aangekondigd 60 miljoen euro uit te trekken ter ondersteuning van de ontwikkeling van kweekvlees. Dit is de grootste overheidsfinanciering ooit voor de zogenaamde ‘cellulaire landbouw’. De financiering is een eerste stap naar een groter groeiplan waarin wordt voorgesteld 252 tot 382 miljoen euro in totaal te investeren in de aankomende jaren als onderdeel van het Nationaal Groeifonds. Het Nationaal Groeifonds streeft ernaar om structurele economische groei te creëren door te investeren in innovatieve economische sectoren. De eerste 60 miljoen zou vooral besteed worden aan meer academisch onderzoek. Maar ook de opschaling van huidige technologie en faciliteiten, maatschappelijke integratie (inclusief die van boeren en consumenten) en verdere innovatie spelen een rol in de plannen.
Het groeiplan in actie
Op dit moment werkt een consortium van twaalf organisaties en startups aan het project waar de 60 miljoen naar toe gaat, onder de naam Cellulaire Agricultuur Nederland. Zo werken bijvoorbeeld de Universiteit van Wageningen, TU Delft, Meatable, Mosa Meat en Respect Farms aan het project mee. Samen vormen zij een stichting waarbij de innovatieve technologie die dierlijke producten maakt uit cellen in plaats van hele dieren de hoofdrol speelt. Het gaat zowel om kweekvlees als melkproducten uit cellen. In beide gevallen produceren de cellen zelf de dierlijke proteïnen, en vetten. Dat maakt dat de producten uiteindelijk dezelfde smaak, structuur, voedingswaarden hebben als de traditionele dierlijke producten. Op deze manier kunnen dus precies dezelfde vlees- en zuivelproducten worden geproduceerd. Maar dan in een nieuwe waardeketen, die beter is voor mens, dier en planeet.
Mosa Meat: kweekvlees in stroomversnelling
Ook het Nederlandse Mosa Meat hoopt de vruchten te plukken van de recente investering. Mosa Meat wordt gezien als de pionier van het kweekvlees. Al in december van 2011 kondigden de Maastrichtse hoogleraar vasculaire fysiologie Mark Post en zijn team aan onderzoek te gaan doen naar de productie van kweekvlees. Enkele jaren later, in augustus 2013 presenteerde Mosa Meat de allereerste kweekvleesburger ter wereld. Toentertijd, met een prijskaartje van 250.000 euro. Het event waarop de burger voor het eerst kon worden geproefd leverde veel (media)aandacht op. Zo besloot vlak daarna Google in Mosa Meat te investeren. Ook Leonardo DiCaprio schonk onlangs aandacht aan Mosa Meat.
Het bedrijf en de ontwikkelingen raakte in stroomversnelling. In 2021, kondigde Mosa Meat aan dat ze per 2023 kweekvlees aan de supermarkten hoopte te kunnen leveren. Nu 2023 nadert, vragen wij ons natuurlijk af: wanneer kunnen wij nou eindelijk een stukje kweekvlees bemachtigen?
Wetgeving en andere barrières
Dat blijkt nog best een gecompliceerd vraagstuk te zijn. Kweekvlees mag namelijk nog helemaal niet geconsumeerd worden, zo heeft de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) bepaald. Dat zit volgens het Ministerie van Volksgezondheid zo: “Om kweekvlees op de markt te kunnen brengen, moeten producenten aantonen dat hun product absoluut veilig is voor menselijke consumptie. Consumenten moeten er zeker van kunnen zijn dat het veilig is en dat ze er niet ziek van worden.”
Bedrijven die kweekvlees op de markt willen brengen, zal het product eerst aan een uitgebreid veiligheidsonderzoek moeten onderwerpen. Het blijkt dat de meeste bedrijven in de industrie nog lang niet zo ver zijn. Hopelijk kan de 60 miljoen de bedrijven helpen nog eens flinke stappen te maken en de kweekvlees-toekomst op korte termijn een realiteit te maken.
Wil je meer lezen over duurzaamheid en technologie? Lees dan Gaat Google AI het klimaat redden? 4 Google AI applicaties voor het milieu